ការចូលជាសមាជិករបស់សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ឬអាស៊ានរបស់ទីម័រខាងកើត បានទទួលការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងរង្វង់ការទូតចាប់តាំងពីខែវិច្ឆិកា នៅពេលដែលមេដឹកនាំមកពីប្លុកនេះបានយល់ព្រមជាគោលការណ៍ ដើម្បីទទួលស្គាល់រដ្ឋកោះនេះជាសមាជិកទី 11 របស់ខ្លួន ។ ប៉ុន្តែអ្នកជំនាញបានព្រមានថា ប្រទេសដ៏តូចដែលមានប្រជាជន 1.3 លាននាក់ នៅតែមានកិច្ចការជាច្រើនដើម្បីបំពេញតាមការរំពឹងទុករបស់សមាជិកដែលមានស្រាប់ ។
អ្នកការទូតម្នាក់មកពីខាងក្រៅប្លុកអាស៊ានបានប្រាប់ Nikkei Asia កាលពីដើមខែនេះថា ទោះបីជាទីម័រខាងកើតត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចូលរួមអាស៊ានក៏ដោយ ខ្ញុំគិតថាវានឹងមិនងាយស្រួលទេ ហើយនឹងត្រូវការពេលវេលា” ។
មេដឹកនាំអាស៊ាននៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលខែវិច្ឆិកាបានព្រមព្រៀងគ្នាដើម្បីត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់ទីម័រខាងកើត ដូចដែលទីម័រខាងកើតត្រូវបានគេស្គាល់ជាផ្លូវការដើម្បីចូលរួមជាមួយប្លុក ហើយបាននិយាយថាផែនទីបង្ហាញផ្លូវសម្រាប់សមាជិកភាពពេញលេញនឹងត្រូវបានគូរនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅឆ្នាំនេះក្នុងប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី ។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានបានជួបប្រជុំគ្នាកាលពីថ្ងៃសៅរ៍ ដោយបេសកជនមកពីទីម័រខាងកើតបានអញ្ជើញចូលរួមជាលើកដំបូង ។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរបស់សមាជិកបច្ចុប្បន្នបានអនុម័តគោលការណ៍ណែនាំទាក់ទងនឹងស្ថានភាពអ្នកសង្កេតការណ៍របស់ទីម័រខាងកើតនៅក្នុអាស៊ាន ។
ទោះបីជាមានការរីកចំរើនក៏ដោយ អ្នកជំនាញខ្លះនិយាយថា ទីម័រខាងកើត មានផ្លូវដ៏វែងឆ្ងាយដែលត្រូវទៅ មុនពេលវាក្លាយជាសមាជិកពេញសិទ្ធិ ។
Maria Ortuoste សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៅសាកលវិទ្យាល័យរដ្ឋកាលីហ្វ័រញ៉ា East Bay បាននិយាយថា “ទីម័រខាងកើតនៅតែស្ថិតក្នុងឋានៈជាអ្នកសង្កេតការណ៍នាពេលបច្ចុប្បន្ន ប៉ុន្តែប្រសិនបើប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីគ្រប់គ្រងដើម្បីជួយឱ្យទីម័រខាងកើតចូលទៅក្នុងអាស៊ាននោះ វានឹងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាជាច្រើន”។
សមាជិកអាស៊ាននីមួយៗត្រូវតែរួមចំណែកដល់ថវិកាប្រតិបត្តិការរបស់ក្រុមតាមរយៈការរួមចំណែកប្រចាំឆ្នាំស្មើគ្នា។ លើសពីនេះ នៅមានការចំណាយផ្សេងទៀត ដូចជាការចំណាយលើការធ្វើដំណើររបស់មន្ត្រី ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំនៅក្រៅប្រទេសរបស់ពួកគេ ។ ការរៀបចំសន្និសីទនៅទីម័រខាងកើតខ្លួនឯងក៏នឹងត្រូវចំណាយផងដែរ ។
លោក Ortuoste បាននិយាយថា ការគ្របដណ្តប់លើការចំណាយទាំងនោះ ពិតជាបញ្ហាប្រឈមដ៏សំខាន់សម្រាប់ទីម័រខាងកើត ជាពិសេសនៅពេលដែលប្រាក់ចំណូលប្រេងរបស់ប្រទេសនេះបានធ្លាក់ចុះ ខណៈ GDPរបស់ប្រទេសនេះក៏កំពុងធ្លាក់ចុះផងដែរ ដោយបន្ថែមថា “ពួកគេនឹងត្រូវការបុគ្គលិកជំនួយបន្ថែមក៏មានបញ្ហាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផងដែរ មានការកែលម្អមួយចំនួន ប៉ុន្តែត្រូវធ្វើបន្ថែមទៀត »។
អ្នកការទូតអាស៊ានម្នាក់ដែលសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះបានយល់ស្របជាមួយលោក Ortuoste ដោយនិយាយថាទីម័រខាងកើតនៅតែត្រូវអភិវឌ្ឍជំនាញរបស់ប្រជាជនខ្លួន ជាឧទាហរណ៍ការដាក់អ្នកបកប្រែភាសាអង់គ្លេសសម្រាប់កិច្ចប្រជុំ ។ នៅទីម័រខាងកើត មនុស្សភាគច្រើននិយាយភាសា Tetum ឬព័រទុយហ្គាល់។
ទោះបីជាមានបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះយ៉ាងណាក៏ដោយ ការទទួលយកទីម័រខាងកើតអាចផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់អាស៊ាន ជាពិសេសផ្នែកសន្តិសុខក្នុងតំបន់ ។ លោក Muhammad Waffaa Kharisma អ្នកស្រាវជ្រាវនៅសាខាឥណ្ឌូណេស៊ីបាននិយាយថា “ការឱបក្រសោបទីម័រខាងកើត សម្រាប់ខ្ញុំ តែងតែមានសារៈសំខាន់ជាយុទ្ធសាស្ត្រ ចំពេលមានការប្រកួតប្រជែងជាសកលរវាងប្រទេសចិន និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក ក៏ដូចជាប្រទេសអូស្ត្រាលី” ។ ទីម័រខាងកើតកំពុងបង្កើតទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសនានា រួមទាំងជាមួយទីក្រុងប៉េកាំងផងដែរ ។ ក្រុមហ៊ុនចិនចូលរួមយ៉ាងខ្លាំងក្នុងការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅទីនោះ។
ប្រភព ៖ Nikkei Asia
By Suon Visal
